برای ساخت یک ساختمان شاید اولین و مهمترین اقدام ، تهیه آجر نسوز یزد است. اولین مدل آجری که در ایران تولید شد با نوجه به فرایند ساخت آن به آجر فشاری شهرت یافت.پهنای آجر فشاری به طور معمول حدود 5 سانتی متر است .برای تولید این نوع آجر از یک قالب چوبی با طول 22 سانتیمتر و عرض 10 سانتیمتر و ارتفاع 5.5 سانتیمتر استفاده می شود که داخل آن از گل پر می شود و سپس بر گردانده می شود.
این کار باید توسط کارگر انجام شود و اصولا به آجرهایی که با این روش تولید می شود آجر نسوز ضایعات می گویند. از انواع آجر فشاری می توان به آجر فشاری قرمز،آجر فشاری کوره ای و آجر فشاری ماشینی اشاره کرد. از آجرهای فشاری در گذشته برای دیوار چینی و سقف های ضربی استفاده می شد ولی کم کم با مرتفع شدن ساختمان ها دیگر از این آجرها برای دیوار چینی استفاده نمی شود.
آجر فشاری
آجر فشاری تقریبا دارای وزن سنگینی است و امروزه از آن بیشتر برای فونداسیون سازی و دیوار های خارجی استفاده می کنند که به همین دلیل استفاده از آن هم کاهش پیدا کرده است.اگر چه مقاومت این آجرها از آجرهای سفالی بیشتر است ولی برای ایمن سازی ساختمان های بلند بهتر است از این آجرها استفاده نشود. برای اولین بار تکنیک ساخت آجر فشاری توسط قزاق ها وارد ایران شد و به همین دلیل در ابتدا به این آجرها آجر قزاقی می گفتند.
آجر فشاری باید توسط کارگران در قالب فشرده شوند به همین دلیل نام آجر فشاری را برای آن انتخاب کردند.از ویژگی های آجر فشاری می توان به مقاومت و عمر بالای آن اشاره کرد.همچنین این آجرها قابلیت بازسازی دوباره هم دارند، یعنی آجرهای شکسته شده گل می شوند و دوباره تبدیل به آجر می شوند.وزن یک آجر فشاری حدود 2 کیلوگرم است.
مواد اولیه برای تولید آجر فشاری خاک رس است که هر چه کیفیت خاک رس استفاده شده بیشتر باشد آجر تولید شده هم با کیفیت تر است. پس از قالب زنی آجرها را به کوره های بزرگ انتقال می دهند تا پخته شوند.کوره باید قبل از قرار دادن آجر در آن روشن شود و دمای آن 200 درجه باشد سپس بعد از قرار گیری آجرها دما تا 650 درجه بالا می رود. این دما آب درون آجر را بخار می کند و باعث چسبندگی بیشتر می شود.
آجر فشاری ساده
قیمت آجر هم بسته به نوع آن تفاوت دارد. قیمت گذاری بر روی آچر فشاری ساده به صورت تنی انجام می شود. 500 عدد آجر فشاری ساده حدود یک تن می شود. البته قیمت عددی آجر فشاری با قیمت تنی آن تفاوت دارد. با توجه به افزایش قیمت در بازار آجر فشاری هم افزایش یافته و قیمت آجر فشاری ساده معمولا بر اساس وزن آن تعیین می شود. بدیهی است که قیمت تکی آجر بیشتر از قیمت عمده آن است و اینکه قیمت آجر در فصل های مختلف سال متفاوت است.
تولید آجر فشاری ساده به دو روش دستی و هم با روش ماشینی انجام می شود که در روش دستی و سنتی این کار توسط کارگر انجام می شود که هم وقت گیر است و هم امکان اشتباه در آن بالاست. علاوه بر آن آجرها باید در زیر آفتاب کاملا خشک شوند که این کار هم بسته به شرایط آب و هوایی زمان گیر است. که برای تسریع این کار می توان از دستگاه های خشک کن استفاده کرد و سپس آنها را به کوره انتقال داد.
در روش پرسی یا ماشینی که قالب زنی آجر توسط دستگاه انجام می شود که بسیار سریع تر است و چون با دستگاه های پرس انجام می شود آب آجرها به مقدار زیادی کشیده می شود و بلافاصله در کوره قرار می گیرند. امروزه در بازار هم بیشتر آجرها از این روش تهیه می شود.
آجر فشاری در رنگهای قرمز و زرد تولید می شود که تنها تغییر دما می تواند رنگ آنها را تغییر دهد، هر چه دما بالاتر باشد آجر به رنگ قرمز در می آید. امروزه بیشترین کاربرد آجر فشاری ساده در ساخت دیوارهای ویلا و حیاط است، اگر چه در گذشته از آن برای زدن طاق هم استفاده می شد اما امروزه به دلیل وزن بالای آن، از این کار کنار گذاشته شده است.
آجر فشاری قرمز
فرایند تولید آجر فشاری قرمز هم مانند آجر فشاری ساده است.این آجرها را با فاصله در کوره قرار می دهند و دما و زمان را کنترل می کنند در صورت مهیا بودن شرایط و ترکیب شدن هیدروکسین آهن و اکسید،آجر فشاری قرمز تولید می شود.میزان قرمز شدن آجر فشاری وابسته به دماست که هر چه دما بالاتر باشد رنگ آجر هم قرمز می شود.
امروزه دنیای تکنولوژی و اینترنت خرید را در هر زمینه ای آسان کرده است و ترجیح مردم هم برای خرید به صورت اینترنتی است.امروزه تمام کالاها و اجناس حتی آجر را هم می توان به صورت اینترنتی سفارش داد.خرید اینترنتی هم با سرعت بالاتری انجام می شود و هم می توان در وقت کم جنس دلخواه را پیدا کرد و به دلیل عدم وجود واسطه ها خریدی ارزان تر داشت.
آجر فشاری با توجه به این که مزایای زیادی دارد اما دارای معایبی هم هست.آجر فشاری عایق نیستند و تاثیری در حفظ گرما ندارند و از این آجرها معمولا در مناطق سردسیر استفاده نمی شود. همچنین بعد از ساخت ممکن است دچار ترک خوردگی شوند.
آجر فشاری ملایر
استان همدان و شهر ملایر با داشتن خاک رس مرغوب پیشتاز در زمینه تولید آجر است که از جمله آنها آجر فشاری ملایر است.از جمله ویژگی ها و مزایای آجر فشاری می توان به موارد زیر اشاره کرد:
-به دلیل دما و رطوبت بالا در پخت این نوع آجر،دارای مقاومت بسیار بالاست و به این دلیل در مقابل ضربه هم بسیار مستحکم است.
-این نوع آجرها همچنین دارای عمر بسیار بالا است و می توان از آن حتی برای صدها سال استفاده کرد و شاید همین علت باشد که استفاده از این نوع آجر بسیار پر طرفدار است.
-آجر فشاری ملایر همچنین با سیمان قابلیت چسبندگی فوق العاده ای دارد.از دیگر ویژگی آجر فشاری ملایر این است که در بر اثر بارندگی شسته نمی شود.همچنین به دلیل تولید بالای این محصول دسترسی به آن هم راحت است.
-آجر فشاری ملایر در برابر سرما زدگی هم بسیار مقاوم است و کیفیت خود را از دست نمی دهد و اینکه این آجر قدرت جذب آب و رطوبت را ندارد و می توان از این آجر برای مناطق با آب و هوای بارانی هم استفاده کرد.
